Narcisme

Narcisme is een karaktereigenschap waarbij iemand veel waarde hecht aan zijn of haar eigenbelang. Ook vindt een narcist zichzelf belangrijk en vergeet de mensen in de directe omgeving. Van empathie voor anderen is in veel gevallen weinig tot geen sprake. Narcisme heeft niet alleen nadelige gevolgen voor de narcist zelf, maar ook voor de directe omgeving.

Narcisme kan ook ernstige vormen aannemen in de vorm van een stoornis. Dit wordt ook wel NPS genoemd. Deze mensen voelen zich groter door de aandacht van anderen. Wat zijn de kenmerken van narcisme? Hoe ga je om met een narcist in je directe omgeving?

Wat is narcisme?

Een persoon met narcisme hecht veel waarde aan zijn of haar eigen belangen en waarde. Zijn of haar behoeften zijn altijd het belangrijkst en doen er meer toe dan die van anderen. Narcisten voelen zich ook verheven boven anderen. Aandacht of empathie voor mensen in de directe omgeving is er niet of nauwelijks. Narcistisch zijn heeft niet alleen nadelige gevolgen voor de narcist zelf, maar ook voor mensen die dichtbij staan. Kritiek op zijn of haar gedrag duldt een narcist niet. Ze worden boos en leggen de fout bij anderen neer.

Kenmerken van narcisme

Narcistische trekjes kunnen heel duidelijk naar voren komen bij een persoon, maar kunnen ook meer verborgen zijn voor de buitenwereld. Dit wordt ook wel verborgen narcisme genoemd. Deze personen komen voor de buitenwereld zeer zelfverzekerd over, zijn empatisch, meelevend en charismatisch. Voor de directe omgeving zijn ze een heel ander persoon. Daar dulden ze geen kritiek, vertonen passief-agressief gedrag, sarcasme en maken gebruik van zogenaamde silent treatment methoden naar de mensen om hun heen.

Een narcist gaat ook graag om met mensen die in zijn of haar ogen minder zijn om zichzelf beter te voelen. Narcisten hebben feitelijk weinig zelfvertrouwen en zijn zeer egoïstisch.

Gevolgen voor de narcist en de directe omgeving

Het vertonen van narcistische trekjes heeft gevolgen voor de narcist zelf, maar in veel gevallen nog meer voor de directe omgeving. Dit kan zorgen voor spanningen en stress binnen de relatie of gezinssituatie. Soms hebben partners, familie of vrienden zelfs te maken met agressief gedrag of in het ergste geval, onderdrukking of mishandeling door narcisten. Daardoor kan iemand in de directe omgeving ook somberheid en stressklachten ervaren.

Het is goed om op te merken dat de omgeving het meest negatieve gevolgen ervaart van narcistisch gedrag door anderen. De narcist zelf ervaart hier vaak weinig hinder van.

Hoe omgaan met narcisme?

Een narcist zal in de meeste gevallen geen behandeling wensen voor zijn of haar gedrag. Dit wordt namelijk gezien als normaal. Professionele hulp is daarbij niet nodig. Heb je zelf te maken met een narcist in je familie of gezinssituatie? Dan kun je wel beter leren omgaan met dit gedrag. Bijvoorbeeld met professionele hulp van een psycholoog. Daardoor krijg je meer inzicht in narcisme, en kun je je zelfgevoel, eigenwaarde en zelfvertrouwen vergroten.