Fobieën

Fobieën zijn specifieke dingen, dieren of situaties waarvoor je een sterke angst hebt. Dit gaat verder dan alleen bang zijn. Je ervaart deze sterke angst niet alleen psychisch, maar ook lichamelijk. Als je last hebt van een specifieke fobie kun je ook klachten ervaren als zweten, misselijkheid, hartkloppingen of hyperventilatie. Fobieën zijn tevens sterk verbonden met angst- en paniekaanvallen. Welke soorten fobieën zijn er en wat zijn de kenmerken?

Wat zijn fobieën of een specifieke fobie?

Fobieën zijn sterke angsten voor situaties, dingen of dieren. Hierbij kun je denken aan angst voor spinnen, vliegangst, hoogtevrees of bijvoorbeeld claustrofobie. Het gaat om extreme angstgevoelens die in veel gevallen niet stroken met de werkelijkheid. Daarbij horen tevens psychische en lichamelijke kenmerken die je flink kunnen beperken in je dagelijkse leven. We spreken van fobieën als deze buitengewone angst voor een langere periode aanhoudt.

De bovenstaande situaties roepen direct angstige gevoelens op. Bijvoorbeeld als jij je in een dergelijke situatie bevindt, maar ook bij de gedachte daaraan. Naast angst ervaar je ook  lichamelijke reacties. Zoals hartkloppingen, zweten of een versnelde ademhaling. Soms kan een specifieke fobie of een angstaanval ook hyperventilatie of flauwvallen veroorzaken.

Mogelijke oorzaken van fobieën of angststoornissen

Fobieën kunnen verschillende oorzaken hebben. Je kunt deze angststoornis op zowel een oudere als jonge leeftijd ontwikkelen. Hoewel het ontstaan van extreme angst niet altijd een duidelijke oorzaak hoeft te hebben, zijn er wel specifieke situaties die wel een aanleiding kunnen zijn. De oorzaak is bij veel mensen een gebeurtenis in de vroege levensjaren.

Wat zijn de kenmerken van fobieën?

We zijn allemaal weleens bang voor een specifieke situatie of een gebeurtenis. De meeste mensen kunnen dan snel relativeren waardoor de angstige gevoelens direct afnemen. Als je last hebt van één of meerdere fobieën lukt dat niet. De angst is dan zo extreem dat deze zelfs kan eindigen in een paniekaanval. Relatief nadenken is op dat moment niet mogelijk. Fobieën kunnen je daardoor flink beperken in je dagelijks leven. Kenmerken kunnen zijn: 

Fobieën of angststoornissen beperken je door de bijbehorende kenmerken in je dagelijks leven. Je doet er alles aan om een dergelijke situatie te vermijden. De symptomen ontstaan direct en beperken zich niet alleen tot het zijn in een specifieke situatie. Ook de gedachte aan hoogtes, kleine ruimtes of spinnen kunnen gevoelens van extreme angst oproepen. 

Fobie behandeling door een psycholoog

Fobieën komen voor bij zowel kinderen als volwassenen. Soms kun je zelfs meerdere angststoornissen ontwikkelen. Het is belangrijk om zo snel mogelijk professionele hulp in te schakelen. Een psycholoog voor fobieën maakt bijvoorbeeld gebruik van gedragstherapie of cognitieve therapie. Deze behandeling is effectief als je beperkt bent door een sociale fobie.

Een andere fobie behandeling die doeltreffend kan zijn is exposure in vivo. Dit is een onderdeel van gedragstherapie. Samen met een psycholoog worden de situaties waarvoor je een extreme angst hebt, ontleed en herbeleeft. Dat gebeurt in gecontroleerde stappen waardoor elke specifieke fase van de fobie een meer positieve emotionele lading krijgt.